Alergie i nietolerancje pokarmowe to schorzenia, które mogą dotykać nawet do 20% populacji. Ich diagnoza i leczenie nie jest łatwa, podobnie jak zapobieganie ich występowaniu. Jak w tym kontekście mogą pomóc probiotyki? Czy możemy zażywać probiotyki, gdy cierpimy na nietolerancje pokarmowe lub reagujemy alergicznie na składniki pożywienia?
Czym są alergie pokarmowe? Jak odróżnić je od nietolerancji pokarmowej?
Inaczej mówiąc, przez alergię pokarmowe rozumie się nieprawidłową reakcję układu immunologicznego na dany produkt. Oznacza to, że nasz organizm traktuje dany składnik (np. laktozę zawartą w mleku) jak zagrożenie. W wyniku tego produkuje przeciwciała (immunoglobiny), co prowadzi do niepożądanych reakcji alergicznych. Alergie pokarmowe dzielimy na:
- IgE-zależne (związane z immunoglobulinami E), które odpowiadają za 90% przypadków. Jednocześnie mówi się o nich, iż są to tzw. alergie szybkie. Oznacza to, że reakcja organizmu na obecność danego pokarmu jest bardzo szybka, tzn. może wystąpić już po kilkunastu sekundach. Może obejmować duszności, biegunkę, wysypkę i inne. Alergie te są najczęściej uwarunkowane genetycznie.
- Reakcje IgE-niezależne, jak sama nazwa wskazuje, nie są bezpośrednio powiązane z immunoglobulinami E. Reakcje w trakcie tego typu alergii pojawiają się po pewnym czasie, np. kilkunastu godzinach czy nawet dniach, w związku z czym alergie te są niezwykle trudne do zdiagnozowania. Reakcje alergiczne mogą obejmować takie dolegliwości jak zaburzenia nastroju, chroniczne zmęczenie, bóle głowy, czy wspomniane już biegunki, wzdęcia i problemy skórne. Alergie IgE-niezależne są nabyte. Pojawiają się w związku z negatywnymi czynnikami środowiskowymi (np. stresem), ale mogą być także skutkiem przyjmowania leków lub niewłaściwej diety.
Nietolerancje pokarmowe natomiast to nadwrażliwość niealergiczna. Jej przyczynami mogą być braki lub mała aktywność enzymów trawiennych, które rozkładają konkretnie substancje, a także obecność w organizmie konkretnych substancji, które działają określony sposób.
Zobacz też:
Probiotyki dla dzieci – jaki wybrać i w jakich sytuacjach się je stosuje?
Nietolerancje i alergie pokarmowe a probiotyki
Leczenie wspomnianych dolegliwości przede wszystkim opiera się na wprowadzeniu specjalnej diety, która wymaga wykluczenia konkretnych produktów. Co istotne w kontekście nietolerancji pokarmowej oraz alergii IgE-niezależnej to obecność prawidłowej mikroflory jelitowej. To kluczowy czynnik środowiskowy, który może wpłynąć na powstawanie alergii i nietolerancji. Z tego powodu częste stosowanie antybiotyków czy nieprawidłowa dieta mogą być przyczynami występowania wspomnianych schorzeń. Oczywiście reakcje organizmu (wzdęcia, biegunki czy reakcje skórne) nie będą występować natychmiast. Błędy żywieniowe czy nadmierna sterylność będą powoli zmieniać mikroflorę jelitową, co dopiero z czasem może spowodować występowanie nietolerancji. W tym wypadku dobrym rozwiązaniem jest dbanie o mikrobiotę zarówno w trakcie antybiotykoterapii, jak i doraźnie w ramach profilaktyki. Warto wówczas sięgnąć po przebadane pod kątem skuteczności probiotyki, które w swoim składzie mają bakterie kwasu mlekowego wywierające pozytywny wpływ na organizmu człowieka.