Wzdęcia i bóle brzucha, biegunki oraz zaparcia mogą być objawami SIBO. Co to za choroba i w jaki sposób się ją diagnozuje? W jaki sposób stosuje się probiotyki podczas leczenia SIBO?
Czym jest SIBO?
Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, czyli SIBO (z angielskiego small intestinal bacterial overgrowth) to zespół objawów żołądkowo-jelitowych spowodowany nadmierną ilością bakterii w jelicie cienkim. Intensywny rozrost bakterii wzmaga fermentację węglowodanów. Sprawia to, że organizm wytwarza więcej gazów napinających ścianę jelita. Zjawisko to wywołuje dyskomfort. Typowo jelito cienkie nie jest miejscem w organizmie człowieka, w którym powinno znajdować się dużo bakterii, stąd ich nadmiar powoduje nieprzyjemne dolegliwości, takie jak wspomniane biegunki, bóle i wzdęcia brzucha czy zaparcia. Objawy mogą się różnić w zależności od stopnia nasilenia rozrostu bakteryjnego i mogą także dotyczyć takich dolegliwości jak dyskomfort po spożyciu posiłku, trądzik różowaty, bóle stawów czy osłabienie. Ponadto u osób chorych zauważa się niedobory witamin (szczególnie B12) oraz składników mineralnych.
Przyczyny SIBO i diagnostyka
Jedną z przyczyn występowania zespołu rozrostu bakteryjnego jelita jest nadmierne stosowania inhibitorów pompy protonowej (IPP). Jednocześnie SIBO może towarzyszyć m.in. zespołowi jelita nadwrażliwego (IBS), cukrzycy, zapaleniu trzustki oraz chorobie uchyłkowej (powstawanie malutkich kieszonek w ścianie przewodu pokarmowego).
SIBO wykrywa się za pomocą testów oddechowych. Ich rolą jest stwierdzenie obecności wodoru i metanu w wydychanym powietrzu. Pacjentom podaje się doustnie substrat laktulozy lub glukozy. Normalnie nie wydychamy wspomnianych gazów po fermentacji wspomnianych substratów, dlatego ich obecność jest sygnałem, że w jelicie cienkim dochodzi do rozrostu bakteryjnego.
SIBO a probiotyki
Z uwagi na fakt, iż objawy SIBO obejmują ból brzucha, wzdęcie, biegunkę, oddawanie gazów, odbijanie czy niestrawność, to jednym z naturalnych pytań jest prawidłowe zastosowanie probiotyków w tej sytuacji. Poza typowymi ścieżkami leczenia, czyli m.in. stosowanie eubiotyku rifaksyminy, diety low FODMAP czy błonnika rozpuszczalnego, możemy wspierać walkę z objawami SIBO poprzez probiotyki.
Zobacz też:
Jak probiotyki uczestniczą we wspomaganiu trawienia?
Jak działają probiotyki?
Probiotyki to inaczej bakterie kwasu mlekowego, które są konkurencyjne wobec mikroflory zasiedlającej jelita, a także są odporne na sole żółci, soki żołądkowe i bakteriocyny. Ponadto mają zdolność do adhezji (przylegania) do nabłonka układu pokarmowego. Probiotyki stosuje się w kontekście SIBO, ale należy przy tym zachować ostrożność i obserwować reakcje swojego organizmu. Probiotyki są szczególnie pomocne w przypadku biegunek czy zaparć związanych ze dysbiozą mikroflory jelitowej, co częściowo może dotyczyć objawów SIBO. Ponadto probiotyki stosuje się w trakcie antybiotykoterapii, ostrej biegunki u dzieci czy biegunki podróżnych. Innym zastosowaniem probiotyków są kwestie związane z infekcjami w układzie urogenitalnym kobiet.
Bibliografia:
- Maciej Jabłkowski, Jolanta Białkowska-Warzecha, Aleksandra Jabłkowska Zespół rozrostu bakteryjnego – SIBO. Jak go diagnozować i leczyć w praktyce lekarza rodzinnego w świetle nowych wytycznych? Lekarz POZ 1/2022.
- Anna Adamska, Michalina Nowak, Stanisław Piłaciński, Aleksandra Araszkiewicz, Monika Litwinowicz, Małgorzata Tomaszewska, Marian Grzymisławski, Bogna Wierusz-Wysocka, Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz Częstość występowania zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO) u pacjentów z cukrzycą Diabetologia Kliniczna 2015, tom 4, 5.
