Zespół jelita drażliwego, czyli IBS, to przewlekłe schorzenie, które wiąże się z różnymi dolegliwościami układu pokarmowego. Jednym z nich są zaparcia, czyli zaburzenia trawienia. W jaki sposób probiotyk może pomóc w kontekście zaparć?
Czym jest zespół jelita drażliwego?
IBS, czyli zespół jelita drażliwego, to schorzenie, w którym występują nawracające bóle brzucha związane z wypróżnianiem oraz zmiany rytmu wypróżnień i konsystencji stolca. Wyróżnia się 4 główne odmiany IBS:
- D-IBS, gdy występuje przewaga biegunek, zespół ten występuje u ponad 40% pacjentów [3],
- C-IBS, gdy mamy do czynienia z przewagą zaparć, to postać, która dotyczy ok. 15% chorych, częściej kobiet [3],
- M-IBS – postać mieszana IBS,
- U-IBS – postać niezdefiniowana IBS, o której mówi się, gdy występują trudności diagnostyczne.
Głównymi przyczynami występowania IBS są m.in. czynniki psychoemocjonalne, czyli wpływu stanu psychicznego na układ trawienny, jak również warunki środowiskowe i kwestie genetyczne. Ponadto na częstotliwość występowania IBS może wpływać dieta, która odbija się na florze bakteryjnej układu pokarmowego. Występująca wówczas dysbioza pozwala drobnoustrojom chorobotwórczym na namnażanie się. Co za tym idzie, nieprawidłowo funkcjonujący układ trawienny może dać takie objawy, jak biegunka, bóle brzucha czy zaparcia.
Czym są zaparcia?
Przez zaparcia rozumie się przedłużone zaleganie treści jelitowej w okolicy przewodu pokarmowego oraz trudności z wydalaniem stolca. Zaparcia powodują nadmierne zagęszczenie treści jelitowej, która wchłania wodę. Co za tym idzie, zatrzymany w jelitach stolec zwiększa swą objętość, staje się twardy, zbity i trudny w wydalaniu, które może się pojawić nawet po kilku dniach. Zaparcie może być objawem zespołu jelita drażliwego, ale także innych chorób, takich jak cukrzyca, endometrioza, niedoczynność tarczycy, przepuklina oraz np. diety ubogiej w błonnik. Sposobem na zaparcia, poza leczeniem dolegliwości pierwotnej, będą również zmiany w diecie na zawierającą wspomniany błonnik, który wspiera trawienie.
Zobacz też:
Jak probiotyki uczestniczą we wspomaganiu trawienia?
IBS a flora bakteryjna układu trawiennego
Podczas występowania zespołu jelita drażliwego w układzie pokarmowym występuje obniżony stan ilości bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. To bakterie probiotyczne, które nie tylko pomagają w trawieniu, ale również chronią układ pokarmowy przed kolonizacją ze strony drobnoustrojów chorobotwórczych. U pacjentów cierpiących na IBS stwierdzono za to podwyższony poziom bakterii z rodzaju Escherichia coli, Streptoccocus i Clostridium spp. To drobnoustroje odpowiedzialne za występowanie zarówno zaparć, biegunek, jak i bólów brzucha, wzdęć i gazów.
Probiotyki a zespół jelita drażliwego
Jednym ze sposobów na wsparcie w sytuacji, gdy podczas występowania IBS pojawiają się dokuczliwe zaparcia, jest zastosowanie probiotyku. Ważne jednak, aby był to preparat przebadany pod kątem skuteczności i wsparcie w przebiegu IBS. Jak pokazują badania, skuteczność zastosowania probiotyków w IBS została potwierdzona przez Moayyedi P, Ford AC, Talley NJ, w metaanalizie z 2010 r. Istotna poprawa objawów nastąpiła przy stosowaniu probiotyków zawierających szczepy m.in. Lactobacillus, Bifidobacterium. [3]
Bibliografia:
- Adrych K., Zespół jelita drażliwego w świetle najnowszych wytycznych, “Varia Medica” 2019 tom 3, nr 2, 89–95.
- Fudalewicz R., Zespół jelita drażliwego – problem wymagający wielodyscyplinarnego podejścia, “Pielęgniarstwo Zdrowie Publiczne” 2020, 10(4), str. 247–253.
- Nehring P., Mrozikiewicz-Rakowska B., Krasnodębski P., Karnafel W., Zespół jelita drażliwego – nowe spojrzenie na etiopatogenezę, “Przegląd Gastroenterologiczny” 2011; 6 (1): 17–22.
- Daniluk J., Przewlekłe zaparcia — niedoceniany problem kliniczny, “Varia Medica” 2018 tom 2, nr 4, 286–296.
